Vielha, 17 de junh de 2017.- Eth sindic d’Aran Carlos Barrera e era conselhèra de Governacion e Administracions Publiques Meritxell Borràs, an presidit es actes de celebracion dera Hèsta d’Aran, que commemòre era restitucion deth Conselh Generau d’Aran e era recuperacion des sòns drets e privilègis, hè 26 ans.

Eth 17 de junh de 1991 se celebrèren es prumères eleccions ath Conselh Generau d’Aran. Cossent damb çò qu’establie er article 11 dera Lei 16/1990. Aran se dividís en sies circonscripcions, que se corresponen damb es sòns terçons istorics.

Eth nombre de conselhèrs e conselhères a escuélher en cadun des terçons ei eth següent: Pujòlo: dus membres; Arties e Garòs: dus membres; Castièro: quate membres; Marcatosa: un membre; Lairissa: un membre e Quate Lòcs: tres membres.

Eth 1313 eth rei Jaime II autregèc as aranesi eth conjunt de privilègis denominadi Era Querimònia, veritabla Carta Magna d’Aran, ratificada per toti es reis enquia Fernando VII.

Es actes dera Hèsta d’Aran an començat ena sedença deth Conselh Generau d’Aran damb era signatura per part deth sindic d’Aran, Carlos Barrera e dera conselhèra de Governacion dera Generalitat, Meritxell Borràs, der acòrd de finançament entre era Generalitat de Catalonha e eth Conselh Generau d’Aran entad an 2017 per un impòrt de 23.474.428,50 € çò que supause un increment de 1.407.701,14 € respècte ar an 2016.

Ath finalizar er acte dera signatura a començat era desfilada des penons amiadi pes representants de cada “terçon” enquiath Santuari dera nòsta Senhora de Mijaran, a on s’a celebrat era Missa. Ath finalizar a agut lòc er acte institucionau dera Hèsta d’Aran enes runes deth santuari, a on es Pompièrs d’Aran an issat era banèra aranesa damb er Imne d’Aran (Montanhes Araneses).

Er acte de celebracion a compdat damb era preséncia de toti es conselhèrs deth Plen deth Conselh Generau d’Aran, des bailes e presidents pedanis dera Val d’Aran, dera delegada deth Govèrn dera Generalitat en Alt Pirineu e Aran, Rosa Amorós; deth secretari generau der Espòrt, Gerard Figueras; deth director generau de politiques de Montanha, Albert Alins; dera directora generau d’Administracion Locau, Montserrat Mundi e des deputats deth Parlament, Mireia Boya e Javier Rivas, entre d’auti.

Ar inici dera sua intervencion eth sindic d’Aran, Carlos Barrera, a volut auer un arrebrembe entà Mª Pilar Busquets e Melquiades Calzado, recentaments desapareishudi, qu’a dit, dediquèren eth sòn esfòrç e trabalh en defensa der Aran.

Pendent era sua intervencion eth sindic d’Aran, Carlos Barrera, a volut meter de relèu eth resultat dera Comission Bilaterau celebrada aguesta setmana damb er increment de finançament de 1.407.701,14 € respècte deth 2016 entath Conselh Generau d’Aran, e que s’acordèc en eth ath delà era transferéncia de 500.000 € destinadi ar ampliacion der airau quirurgica der Espitau dera Val d’Aran, atau coma d’auta transferéncia de 250.000 € destinadi ath finançament ordinari der Espitau, didec “es àmbits de salut e benestar son prioritaris. Er èish principau dera gestion deth Govèrn d’Aran son es persones, e damb aguest objectiu trabalham “.

En aguest sens Carlos Barrera, a hèt ua crida a toti es aranesi entà anar dera man, ath costat des sòns governants, ena defensa e era melhora des interèssi dera Val d’Aran er usatge sociau dera lengua.

Eth sindic d’Aran, tanben a hèt mencion a reivindicar era volontat deth Conselh Generau d’Aran de contunhar en tot auançar en desvolopament dera Lei d’Aran, qu’a de perméter didec, fixar un nau modèl de finançament a compdar der an 2018 e sustot qu’enes leis que trabalhe eth Govèrn dera Generalitat qu’an d’èster aprovades en Parlament s’agen en compde es articles dera Lei d’Aran entà evitar conflictes enes competéncies qu’era Lei 1/2015 deth regim especiau d’Aran preve que siguen assumides peth Conselh Generau d’Aran.

Coma exemple eth sindic d’Aran, a manifestat qu’eth Govèrn d’Aran, demanarà ara Generalitat eth traspàs de competéncies ath Conselh Generau d’Aran en matèria d’espòrts e era creacion de federacions esportiues pròpries d’Aran, eth traspàs de foncions en matèria d’Emergéncies e Proteccion Civiu en territòri d’Aran, en àmbit de prevencion, escandilhament d’incendis e rescats de montanha, atau coma qu’era Generalitat transferisque era dotacion economica corresponenta ara creacion de 30 places de residéncia geriatrica e 10 de centre de dia, entara naua residéncia geriatrica qu’eth Conselh Generau d’Aran vò bastir en Les.

Fin finau, eth sindic d’Aran, Carlos Barrera, tanben a demanat ua major coordinacion institucionau de toti es departaments dera Generalitat damb eth Govèrn d’Aran.

Ena sua intervencion era conselhèra de Governacion Meritxell Borràs a defenut eth dret a decidir des pòbles e a apuntat que “en aguest horcadís de país, que decidiram en eth, eth nòste futur, eth compromís ei maximal damb Aran e açò vò díder que, arribat eth moment, Aran serà çò que decidisquen es aranesi “. Era conselhèra de Governacion tanben a remercat que Aran “ei un pòble qu’a exercit e defenut eth sòn autogovèrn e ètz ua realitat nacionau gràcies ara gent d’Aran qu’ath long des ans a mantengut era sua identitat, era sua lengua e era sua cultura “. “A refortilhat era sua consciéncia nacionau e ètz ua magnifica excepcion de çò qu’arribe en d’auti lòcs”

Es actes de celebracion dera Hèsta d’Aran an acabat damb dances araneses.